Маңғыстау облысының бірегей фаунасы
EcoBilim.KZ жобасы: Маңғыстау өңірінде кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің сирек түрлері туралы мақалалар топтамасы.
Маңғыстау облысының жануарлар әлемі, Қазақстанның батысында, Каспий теңізінің жағалауында орналасқан, сонымен қатар бұл аймақ бірегей және сан алуан түрлі болып келеді. Мұнда жануарлар мен құстардың көптеген түрлері мекендейді, оның ішінде жойылып кету қаупі төнген және оларды қорғау мақсатында, Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Жануарлар әлеміндегі ең қызықты және көрнекті өкілдерінің бірі — сирек кездесетін түрлердің тізіміне енгізілген, теңіз сүтқоректісі “Каспий итбалығы”. Каспий итбалығы — Каспий теңізінде тіршілік ететін итбалықтың түрі. Оның айрықша ерекшелігі — тұщы су жағдайларына бейімделуі мен ерекше морфологиясы, яғни ол аң аулауға және әртүрлі ортада өмір сүруге бейімдене алады. Каспий итбалығының дене пішіні икемді, бұл оны керемет жүзуші етеді, ал суда — маневр жасау мақсатында қолданылатын қысқа әрі өрілген аяқтары бар. Итбалықтар жағалау аймақтарында, азық-түлік қоры мол, таяз суларда өмір сүргенді жөн көреді. Олардың негізгі тамақтанын ас мәзірі: шпрот, треска және балық, сондай-ақ ұлулармен қоректенеді. Бұл жануар түрі, Каспий теңізінің экожүйесінде балық пен басқа да теңіз ағзаларының популяциясының тепе-теңдігін сақтай отырып, маңызды рөл атқаратынын атап өткен жөн.
Каспий итбалығын сақтау тек табиғат үшін ғана емес, Маңғыстау өңірінің мәдени мұрасы үшін де үлкен маңызға ие. Каспий итбалығы әрқашан жергілікті мәдениетте маңызды орынға ие болды — сонымен қатар, оның бейнелері (суреттері) фольклорда, аңыздар мен жырларда кездеседі. Адам мен табиғат арасындағы терең байланысты бейнелейтін бұл жануарларды жергілікті тұрғындар ежелден құрметтеп, қастерлеп келеді.
Каспий итбалығының табиғи және мәдени символ ретіндегі маңыздылығын түсіне отырып, біз Қазақстанның бүкіл жануарлар әлемін қорғау және сақтау үшін бар күш-жігерімізді салуымыз керек!
